عفونت استخوان بعد از شکستگی یکی از مشکلات جدی است که میتواند به بروز عوارض پیچیدهتری منجر شود. این عفونتها زمانی رخ میدهند که باکتریها به ناحیه آسیبدیده وارد شده و باعث التهاب شدید و گاهی تخریب بافت استخوان میشوند. برای جلوگیری از این وضعیت، مراقبتهای دقیق و درمان به موقع ضروری است. شناسایی علائم اولیه عفونت میتواند از پیشرفت آن جلوگیری کرده و در مراحل بعدی درمان، از آسیبهای بیشتر به استخوان و بافتهای اطراف جلوگیری کند. در ادامه به علت بروز عفونت بعد از شکستگی استخوان و درمان آن میپردازیم.
عفونت استخوان یا استئومیلیت چیست؟
عفونت استخوان که به آن استئومیلیت گفته میشود، یک التهاب شدید در استخوان است که به طور عمده بر اثر عفونتهای باکتریایی ایجاد میشود. این بیماری به دنبال آسیبهای استخوانی مانند شکستگی یا جراحیهای استخوانی بروز میکند و میتواند به بافتهای اطراف استخوان نیز آسیب برساند. استئومیلیت ممکن است در هر فردی در هر سنی رخ دهد، اما محل آن در بدن و شدت بیماری به عوامل مختلفی بستگی دارد.
در کودکان، عفونت استخوان در استخوانهای بلند مانند استخوان ران، ساق پا و بازو مشاهده میشود. این نوع عفونت به دلیل رشد سریع و گسترش خون در این نواحی ممکن است سرعت بیشتری داشته باشد. در مقابل، در بزرگسالان، استئومیلیت بیشتر در مهرههای ستون فقرات مشاهده میشود و در افرادی که بیماریهای مزمن مانند دیابت دارند، میتواند به کف پا گسترش یابد. این وضعیت میتواند به آسیبهای بیشتری منجر شود، به خصوص در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند.
این عفونت میتواند از طریق جریان خون به استخوان منتقل شود یا مستقیما از طریق زخمها و آسیبهای باز وارد ناحیه آسیب دیده شود. به همین دلیل، برای افرادی که دچار شکستگی یا آسیبهای استخوانی میشوند، رعایت بهداشت و انجام درمانهای مناسب پس از آسیب ضروری است. در صورتی که این عفونت درمان نشود، میتواند باعث تخریب دائمی استخوان، آسیب به مفاصل و در موارد شدیدتر منجر به گسترش عفونت به سایر اعضای بدن شود.
بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای جوش خوردن استخوان
علل بروز عفونت استخوان بعد از شکستگی
یکی از رایجترین باکتریهایی که بعد از شکستگی استخوان یا آسیب به پوست موجب عفونت میشود، استافیلوکک طلایی است. این باکتری میتواند به سرعت در محل آسیبدیدگی تکثیر شده و موجب التهاب و عفونت در ناحیه آسیبدیده شود. از آنجایی که استافیلوکک طلایی به راحتی میتواند وارد بافتهای عمقی شود، درمان به موقع آن ضروری است تا از گسترش عفونت جلوگیری شود.
یکی دیگر از عفونتهای خطرناک که ممکن است در پی زخمها و آسیبهای پوستی رخ دهد، کزاز است. این بیماری به وسیله باکتری کلستریدیوم تتانی ایجاد میشود که پس از وارد شدن به بدن از طریق زخم، سم خطرناکی تولید میکند. این سم میتواند سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به فلج عضلات شود. علیرغم واکسیناسیون عمومی علیه کزاز، در مواقعی که زخمهای عمیق یا آلوده به اجسام خارجی ایجاد میشود، پزشک ممکن است برای پیشگیری از ابتلا به کزاز از تزریق مجدد واکسن یا سرم استفاده کند.
گانگرن گازی نیز یکی دیگر از عفونتهای جدی است که به دنبال آسیبهای عمیق و آلوده به مواد حیوانی یا انسانی ایجاد میشود. این بیماری به وسیله باکتری بیهوازی کلستریدیوم پرفرنجنس به وجود میآید. این نوع عفونت با تولید گاز در بافتهای آسیبدیده همراه است و موجب تورم، تخریب سریع بافتهای عضلانی و در نهایت نکروز میشود. گانگرن گازی از جمله شرایطی است که نیاز به درمان فوری و جراحی برای خارج کردن بافتهای مرده دارد تا از گسترش عفونت جلوگیری شود.
علائم عفونت استخوان بعد از شکستگی چیست؟
علائم عفونت استخوان بعد از شکستگی به طور واضحی در ناحیه آسیب دیده مشاهده میشوند. از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب و احساس سردی بدن همراه با لرز
- درد شدید در ناحیهای که عفونت رخ داده است
- قرمزی و تورم در ناحیه استخوانی که دچار آسیب شده
- حساسیت بیشتر به لمس و احساس ناراحتی در قسمت آسیب دیده
- مشکل در حرکت دادن اندامها حتی در صورتی که به نظر میرسد آسیبی به عضلات یا مفاصل وارد نشده باشد
عفونت استخوان بعد از شکستگی چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص استئومیلیت یا عفونت استخوان شکسته با استفاده از روشهای مختلف زیر انجام میشود:
آزمایشهای شناسایی التهاب در بدن
برای شناسایی علائم التهاب که ممکن است نشان دهنده عفونت در بدن باشد، آزمایشهای مختلفی در آزمایشگاه انجام میشود. این التهاب ممکن است ناشی از مشکلات دیگر در نواحی مختلف بدن باشد و نه فقط در استخوانها.
آزمایش خون
برای تشخیص دقیقتر عفونت، نمونه خون گرفته میشود تا با بررسی وجود باکتریها، نوع عفونت شناسایی شده و درمان مناسب انتخاب شود.
معاینات تصویربرداری
برای تایید تشخیص و بررسی وضعیت استخوانها، از روشهای تصویربرداری مختلف استفاده میشود، از جمله:
- تصویربرداری با اشعه ایکس
- اسکن استخوان
- سی تی اسکن
- ام آر آی
بیشتر بخوانید: شکستگی استخوان کتف چگونه تشخیص داده می شود؟
آیا میتوان از بروز عفونت استخوان پس از شکستگی جلوگیری کرد؟
عفونت استخوان بعد از شکستگی میتواند مشکلات زیادی برای بدن ایجاد کند. بنابراین، پیشگیری از این عارضه بسیار حائز اهمیت است. اقداماتی که میتوانند به جلوگیری از بروز عفونت کمک کنند عبارتند از:
مراقبت از پانسمان
برخی از شکستگیها، به خصوص شکستگیهای باز، نیاز به مراقبتهای خاص دارند تا بهبودی سریعتر حاصل شود. یکی از راههای جلوگیری از عفونت در این نوع زخمها، پانسمان صحیح و شستشوی مناسب زخم است. رعایت نکات مربوط به پانسمان نه تنها به ترمیم سریعتر زخم کمک میکند، بلکه از ورود میکروبها به محل آسیب جلوگیری مینماید.
برای مراقبت از پانسمانها باید این نکات رعایت شوند:
- طبق دستور پزشک، پانسمانها را به طور منظم تعویض کنید.
- محل زخم را روزانه بررسی کنید تا از بروز ورم یا چرک جلوگیری شود.
- پانسمانها باید خشک نگه داشته شوند و از تماس محل جراحی با آب یا رطوبت جلوگیری شود. هنگام حمام رفتن باید از لیف زدن یا تماس مستقیم با محل جراحی پرهیز کرد.
پیشگیری از تجمع خون در مفصل یا هماتوم
بعد از جراحی شکستگی استخوان، خونریزی ممکن است در بافتهای عمقی ایجاد شود که به آن هماتوم گفته میشود. این تجمع خون میتواند محیط مناسبی برای رشد و تکثیر میکروبها باشد.
اگرچه پزشکان تمام تلاش خود را میکنند تا از تجمع خون در مفصل جلوگیری کنند، در برخی موارد ممکن است مقدار کمی خون باقی بماند. به همین دلیل، پزشک ممکن است پس از جراحی لوله پلاستیکی را در محل زخم قرار دهد تا خون اضافی خارج شود و از عفونت جلوگیری گردد.
استفاده از داروهای آنتیبیوتیک
آنتیبیوتیکها بهطور خاص برای مقابله با عفونتهای باکتریایی تجویز میشوند. این داروها به از بین بردن و متوقف کردن رشد باکتریها کمک میکنند. بهمنظور پیشگیری از بروز عفونت، پزشکان اغلب آنتیبیوتیکها را برای مدت مشخصی به بیمار تجویز میکنند. این اقدام به جلوگیری از وقوع عفونت کمک کرده و از مشکلات بعدی پیشگیری میکند.
درمان عفونت استخوان بعد از شکستگی
درمان عفونت استخوان بعد از شکستگی به شدت عفونت و محل آسیب دیدگی بستگی دارد. در صورتی که عفونت به وضعیت مزمن تبدیل شود و مدت زیادی ادامه یابد، درمان آن پیچیدهتر خواهد بود.
از جمله شیوههای معمول برای درمان این عفونت، استفاده از آنتیبیوتیکها است. این داروها به مدت ۴ تا ۶ هفته از طریق ورید تجویز میشوند. اما باید توجه داشت که هر آنتیبیوتیکی قادر به از بین بردن تمامی انواع میکروبها نیست، زیرا هر میکروب به دسته خاصی از آنتیبیوتیکها حساس است. بنابراین، پزشک باید ابتدا با ارسال نمونهای از میکروب به آزمایشگاه، نوع آن را شناسایی کرده و سپس آنتیبیوتیک مناسب را تجویز کند.
در مواقعی که عفونت به عمق استخوان نفوذ کرده و باعث تخریب آن شود، ممکن است جراحی لازم باشد. در این شرایط، جراح ارتوپد ترشحات چرکی را از ناحیه آسیب دیده خارج کرده و استخوان آسیب دیده را ترمیم میکند. پس از عمل جراحی، بیمار باید دوره مشخصی از درمان با آنتیبیوتیکها را ادامه دهد تا از عفونت مجدد جلوگیری شود. انتخاب آنتیبیوتیک بستگی به نوع میکروب شناسایی شده دارد.
سخن پایانی
درمان عفونت استخوان بعد از شکستگی نیازمند شناسایی دقیق نوع میکروب و انتخاب درمان مناسب است. توجه به مراحل درمانی مانند مصرف آنتیبیوتیکها و جراحی در صورت لزوم میتواند کمک بزرگی به سلامت استخوان و بازگشت به فعالیتهای روزانه فرد کند. همکاری بیمار با تیم پزشکی و پیگیری دستورالعملها برای جلوگیری از عوارض جدی ضروری است. همچنین، مراقبت دقیق و به موقع از ناحیه آسیب دیده میتواند به روند بهبودی کمک کند.