از شکستگی استخوان آرنج می‌توان به عنوان یک آسیب شایع در نواحی مختلف بدن یاد کرد که بیشتر به دلیل ضربه‌های مستقیم یا افتادن روی دست اتفاق می‌افتد. این نوع شکستگی می‌تواند عملکرد دست را به شدت محدود کرده و در صورتی که به موقع درمان نشود، مشکلاتی برای حرکت صحیح آرنج و بازو ایجاد کند. تشخیص سریع و انجام درمان‌های مناسب در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌تواند از پیچیدگی‌های بیشتر جلوگیری کند و به فرد این امکان را بدهد که به فعالیت‌های خود بازگردد. برای آشنایی بیشتر با علائم این شکستگی و درمان آن تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
آناتومی آرنج دست
استخوان آرنج دست به مجموعه‌ای از استخوان‌ها و مفاصل گفته می‌شود که در ناحیه آرنج قرار دارند. این ناحیه از سه استخوان اصلی تشکیل شده است:
- استخوان بازو (هومیروس): این استخوان بزرگترین استخوان بازو است که از شانه تا آرنج امتداد دارد. سر این استخوان در مفصل آرنج به استخوان‌های ساعد متصل می‌شود.
- استخوان‌های ساعد (رادیوس و اولنا): این دو استخوان در ناحیه ساعد قرار دارند و وظیفه اتصال بازو به دست را دارند.
- رادیوس: این استخوان در سمت خارجی بازو قرار دارد و در حرکت چرخشی مچ دست (حرکت چرخشی دست) نقش دارد.
- اولنا: این استخوان در سمت داخلی بازو قرار دارد و بیشتر در حرکت خم و راست شدن آرنج دخیل است.
- مفصل آرنج: مفصل آرنج از سه مفصل اصلی تشکیل شده است:
- مفصل هومیروس – اولنا: این مفصل حرکت خم و راست شدن (فلاکشن و اکستنشن) آرنج را فراهم می‌کند.
- مفصل هومیروس – رادیوس: این مفصل اجازه چرخش و حرکت دست را می‌دهد.
- مفصل رادیوس – اولنا: در این مفصل استخوان رادیوس و اولنا می‌توانند حرکت چرخشی را انجام دهند.
این ساختار آناتومیکی به آرنج اجازه می‌دهد تا حرکت‌های مختلفی مانند خم و راست شدن و چرخش داشته باشد و در نتیجه به عملکرد طبیعی دست کمک می‌کند.
انواع شکستگی استخوان آرنج
سه نوع اصلی شکستگی استخوان آرنج عبارتند از:
شکستگی‌های دیستال بازو (Distal humerus fractures)
این نوع شکستگی به ندرت اتفاق می‌افتد و به دلیل ضربه شدید یا سقوط روی آرنج خم شده رخ می‌دهد. در این وضعیت، استخوان بازو که به شانه متصل است، دچار آسیب می‌شود.
شکستگی سر رادیال (Radial head fractures)
سر رادیال که به استخوان بازو متصل است، ممکن است زمانی که فرد با دست‌های خود به زمین می‌افتد دچار شکستگی شود. فشار ناشی از سقوط موجب شکستن این استخوان و آسیب به قسمت بالایی بازو می‌شود.
شکستگی اولکرانون (Olecranon fractures)
اولکرانون، نوک استخوان آرنج که بخشی از استخوان اولنا است، در برابر شکستگی آسیب‌پذیرتر است، چرا که توسط ماهیچه‌ها محافظت نمی‌شود. در نتیجه، این استخوان ممکن است در برابر ضربات یا فشارهای مستقیم دچار شکستگی شود.
علت شکستگی استخوان آرنج
شکستگی آرنج ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. آرنج مفصل پیچیده‌ای است که از سه استخوان تشکیل می‌شود: بازو، اولنا و رادیوس. این مفصل به دلیل موقعیت و عملکرد خاص خود در معرض آسیب قرار دارد.
آسیب مستقیم
یکی از دلایل رایج شکستگی آرنج، افتادن روی دست است، به ویژه زمانی که بازو برای محافظت از بدن به جلو دراز شده باشد. این نوع آسیب‌ها در بسیاری از موارد باعث شکستگی استخوان‌ها می‌شود.
ضربه شدید ناشی از تصادفات اتومبیل، موتور سیکلت یا دوچرخه نیز می‌تواند به آرنج آسیب رسانده و باعث شکستگی شود. همچنین، برخورد مستقیم به آرنج در هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی یا کارهای فیزیکی نیز ممکن است منجر به شکستگی شود.
فشار زیاد
در برخی موارد، فشار غیرعادی وارد بر استخوان‌ها مانند چرخاندن بازو به طور نادرست یا افتادن با دست در زاویه نامناسب می‌تواند موجب شکستگی آرنج شود. در شرایط نادرتر، کشیدگی مکرر یا طولانی مدت می‌تواند باعث شکستگی استرس در استخوان شود.
ورزش
فعالیت‌های ورزشی مانند فوتبال، کشتی یا بسکتبال می‌توانند احتمال آسیب به آرنج را افزایش دهند. همچنین ورزش‌هایی چون اسکیت، اسکی یا دوچرخه سواری که خطر سقوط و برخورد به همراه دارند، از دیگر عوامل آسیب به آرنج هستند.
مشکلات استخوان
کاهش تراکم استخوان در افراد مسن یا کسانی که دچار بیماری‌های مرتبط با استخوان هستند، می‌تواند احتمال شکستگی آرنج حتی در اثر ضربات خفیف را افزایش دهد. بیماری‌هایی مانند استئوژنز ایمپرفکتا نیز ممکن است موجب ضعف استخوان‌ها و در نتیجه شکستگی آرنج شوند.
علائم شکستگی استخوان آرنج
شکستگی استخوان آرنج اغلب با درد شدید و تغییر شکل واضح در ناحیه آرنج همراه است. با این حال، در برخی موارد، ممکن است آسیب‌های جزئی‌تری رخ دهد که علائم آن به اندازه کافی مشهود نباشد. علائم رایج شکستگی آرنج شامل سفتی در مفصل، تورم در پشت آرنج و کبودی اطراف آن یا بازو می‌باشد. علاوه بر این، ممکن است بیمار هنگام چرخش ساعد احساس درد کند یا متوجه برآمدگی در ناحیه آرنج شود. در برخی موارد نیز، فرد ممکن است بی‌حسی یا ضعف در دست یا انگشتان خود احساس کند که نشان‌دهنده آسیب به اعصاب یا بافت‌های اطراف مفصل است.
شکستگی استخوان آرنج چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص شکستگی استخوان آرنج ابتدا از طریق ارزیابی بالینی و معاینه فیزیکی صورت می‌گیرد. بهترین دکتر شکستگی استخوان در این مرحله به بررسی علائم بیمار پرداخته و از او می‌پرسد که چگونه آسیب دیده است. همچنین، او ممکن است از بیمار بخواهد که مفصل آرنج را حرکت دهد تا میزان درد و محدودیت حرکتی آن را ارزیابی کند. پس از این ارزیابی اولیه، پزشک برای تأیید تشخیص به استفاده از روش‌های تصویربرداری می‌پردازد.
اولین اقدام رادیوگرافی (X-ray) است که می‌تواند شکستگی‌های استخوانی را به وضوح نشان دهد و موقعیت آن‌ها را مشخص کند. اگر شکستگی پیچیده‌تر یا نیاز به بررسی دقیق‌تری از موقعیت شکستگی باشد، پزشک ممکن است از سی تی اسکن (CT scan) استفاده کند. همچنین، در صورتی که آسیب به بافت‌های نرم اطراف مفصل مانند لیگامان‌ها و تاندون‌ها مشکوک باشد، ام آر آی (MRI) انجام می‌شود. در برخی مواقع، آزمون‌های خاص برای ارزیابی پایداری مفصل و بررسی آسیب به لیگامان‌ها و بافت‌های نرم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. تشخیص دقیق شکستگی استخوان آرنج بسیار حیاتی است، زیرا درمان صحیح و به موقع می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
نحوه درمان شکستگی استخوان آرنج چگونه است؟
متخصص ارتوپدی با توجه به شدت آسیب و وضعیت استخوان آرنج شما، درمان مناسبی را انتخاب می‌کند. دو شیوه اصلی برای درمان شکستگی آرنج وجود دارد: درمان‌های غیرجراحی و درمان‌های جراحی.
درمان‌های غیرجراحی
این نوع درمان در صورتی که استخوان آرنج در جای خود ثابت بماند و هیچ جابجایی در آن رخ ندهد، از درمان‌های غیرجراحی مانند گچ‌گیری، آتل‌بندی یا استفاده از اسپلینت برای تثبیت مفصل بهره‌برداری می‌شود.
درمان‌های جراحی
درمان‌های جراحی اگر آسیب وارده به استخوان آرنج به حدی شدید باشد که موجب خرد شدن یا جابجایی آن شود، نیاز به جراحی برای ترمیم و بازسازی استخوان خواهد بود. این جراحی‌ها با استفاده از پین‌ها، پلاک‌ها یا پیچ‌ها انجام می‌شوند.
بیشتر بخوانید: جراحی شکستگی به روش باز
انواع جراحی آرنج
انواع جراحی‌های آرنج برخی از متداول‌ترین روش‌های جراحی آرنج شامل موارد زیر هستند:
آرتروسکوپی این روش جراحی کم‌تهاجمی از ابزارهای کوچک و حداقل برش‌های جراحی استفاده می‌کند. آرتروسکوپی برای درمان آسیب‌های تاندونی، اصلاح کپسول مفصل و حذف قطعات آسیب‌دیده استخوانی به کار می‌رود.
سینووکتومی سینوویوم در آرنج به حرکت نرم‌تر مفصل کمک می‌کند. در اثر بیماری‌هایی چون آرتریت، سینوویوم ملتهب می‌شود و باعث فرسودگی غضروف و محدود شدن حرکت می‌شود. در این روش، سینوویوم آسیب دیده برداشته شده و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری می‌شود.
تعویض مفصل آرنج در مواردی که بیماری آرتریت یا آسیب‌های تروماتیک باعث آسیب به استخوان‌ها، غضروف‌ها و بافت‌های نرم آرنج می‌شود، تعویض مفصل می‌تواند تنها راهکار باشد. گاهی فقط بخش‌هایی از مفصل مانند سر رادیال جایگزین می‌شود.
فیوژن استخوانی در شرایطی که مفصل دیگر قابل ترمیم نباشد، پزشک ممکن است استخوان‌ها را به هم جوش دهد تا مفصل ثابت شود.
مدت زمان بهبود شکستگی آرنج
مدت زمان بهبودی از شکستگی آرنج بستگی به شدت آسیب دارد. بیشتر افراد برای سه تا شش هفته به گچ یا آتل نیاز دارند. بعد از این مدت، بیشتر بیماران قادر به انجام کارهای معمول خود خواهند بود. با این حال، تکمیل بهبودی ممکن است تا یک سال یا بیشتر طول بکشد، که به نوع آسیب، درمان‌های اعمال شده و شرایط جسمی فرد بستگی دارد.
سخن پایانی
در نهایت، شکستگی آرنج نیاز به مراقبت و درمان دقیق دارد تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود. با مراجعه به متخصص و پیگیری مراحل درمان، می‌توان به بازگشت به وضعیت مطلوب امیدوار بود. در صورت بروز هرگونه درد یا مشکلی پس از درمان، مشاوره با پزشک ضروری است. دکتر احمد همت یار با تجربه و مهارت خود می‌تواند در روند درمان شما همراهی کند و کمک‌های لازم را ارائه دهد.